Δράσεις που ολοκληρώθηκαν -> Εργαστήριο Φυσικής Δόμησης

Θέλει πολύ πάτημα το χαρμάνι...

Γυρίσαμε από το εργαστήριο φυσικής δόμησης που πραγματοποιήθηκε μεταξύ 29/04 και 01/05/11 στο Συκούριο της Θεσσαλίας φέρνοντας πίσω χαρά και αισιοδοξία! Μάθαμε πολλά και γνωρίσαμε ενδιαφέροντες ανθρώπους που μοιράζονται κάποιες από τις δικές μας απόψεις για τη ζωή. Δημιουργήσαμε και διασκεδάσαμε. Πάνω από όλα επιβεβαιώσαμε ότι έχει ανοίξει στην ελληνική κοινωνία ένα κανάλι αλλαγής που διευρύνεται με ταχείς ρυθμούς!
Το σεμινάριο διοργανώθηκε από  την ομάδα φυσικής δόμησης του Κώστα Κοντομάνου (cob.gr). Συγκεντρωθήκαμε το απόγευμα της Πέμπτης 28/04/11 στο Προσκοπείο του Συκουρίου. Οι εργασίες γίνονταν στο όμορφο διπλανό χωριό Πουρνάρι με την υποστήριξη του Εξωραϊστικού Συλλόγου Πουρναρίου. Το πρωί λοιπόν πηγαίναμε στο Πουρνάρι για δουλειά και το βράδυ γυρίζαμε στο Προσκοπείο για διασκέδαση ( το cob.gr ρεμπετοφέρνει από ό,τι καταλάβαμε...).
Η διοργάνωση ήταν αρτιότατη. Ο χώρος του Προσκοπείου είναι ιδανικός για τέτοιες δραστηριότητες. Το φαγητό ήταν χορτοφαγικό και νόστιμο. Η ομάδα του cob.gr ήταν εξυπηρετική και όλοι οι εθελοντές εν γένει δούλεψαν με σωστή οργάνωση, ώστε το πρόγραμμα να κυλήσει ομαλά. Γενικότερα το κλίμα ήταν ευχάριστο και ανεπιτήδευτο και όλοι οι συμμετέχοντες φαίνονταν να νιώθουν άνετα και ευχάριστα κατά τη διάρκεια όλου του εργαστηρίου.

Η πέτρινη βάση του φούρνου

Κατασκευάσαμε ένα κυκλικό πεζούλι κάτω από ένα πλάτανο, ένα φούρνο και ένα τραπέζι. Και τα τρία είχαν πέτρινη βάση και το επάνω μέρος τους φτιάχτηκε με cob. Τι είναι όμως το cob; Πρόκειται για ένα μίγμα πηλού, άμμου και αχύρου το οποίο πλάθεται με τα πόδια σαν να πατάς σταφύλια και μετά απλώνεται με το χέρι σαν να φτιάχνεις τούρτα. Όταν στεγνώσει γίνεται πέτρα, αλλά διατηρεί το σχήμα που του έχεις δώσει, με αποτέλεσμα να προκύπτουν όμορφα και αντισυμβατικά κτίρια-γλυπτά.

Το κορυφαίο τούβλο στην καμάρα λέγεται κλειδί

Η διαδικασία λοιπόν ήταν η εξής. Πάνω σε ένα μουσαμά ρίχναμε την κατάλληλη αναλογία πηλού-άμμου-νερού και πατάγαμε το μίγμα  (χαρμάνι) μέχρι να γίνει ομοιογενές. Αυτό μπορεί να πάρει και μία ώρα για να συμβεί (ειδικά αν χαζολογάς και λίγο όπως κάναμε εμείς...). Στη συνέχεια προσθέταμε άχυρο και ξαναπατάγαμε. Τέλος, όταν το μίγμα ήταν πλέον ώριμο, το παίρναμε και φτιάχναμε μπάλες ( εξ ου και "cob", που σημαίνει "σβώλος" στα αγγλικά). 

Η καμάρα είναι αυτουποστηριζόμενη

Εδώ ακριβώς αρχίζει το πιο διασκεδαστικό κομμάτι της διαδικασίας που είναι το κομπόσφαιρο. Στήνονται δηλαδή όλοι σε μια γραμμή που ξεκινάει από εκεί που βρίσκεται το μίγμα και καταλήγει στο σημείο που θέλουμε να χτίσουμε. Αντί λοιπόν να μεταφέρουμε τη λάσπη με κουβάδες (κάτι που δεν έχει πλάκα), πετάμε τις κομπόσφαιρες ο ένας στον άλλο διαδοχικά και κάνουμε τη δουλειά, διασκεδάζοντας ταυτόχρονα. Πολύ μας άρεσε αυτό και θέλουμε να το εφαρμόσουμε και σε άλλα εγχειρήματα (προφανώς δεν κάνει για κρύσταλλα, πορσελάνες κλπ...)

Στη συνέχεια έρχεται το χτίσιμο. Αυτό γίνεται πλάθοντας τη λάσπη πάνω στην πέτρινη βάση, σιγά-σιγά, με υπομονή και αγάπη. Η τεχνική του cob χρειάζεται χρόνο, ώστε να στεγνώσει ο τοίχος που χτίζεις, και πολλά εργατικά πόδια να πατήσουν το χαρμάνι. Έτσι, αφού χτίζαμε λίγα εκατοστά, σταματούσαμε για κάποιες ώρες και συνεχίζαμε αργότερα. 

Με αυτό τον απλό και διασκεδαστικό τρόπο φτιάξαμε μέσα σε ένα σαββατοκύριακο τρεις απλές κατασκευές, οι οποίες αποτελούν μπούσουλα για κάτι μεγαλύτερο όπως ένα σπίτι. Κάποιοι θα εφαρμόσουν άμεσα αυτά που έμαθαν στο εργαστήριο, κάποιοι ίσως θα το κάνουν αργότερα. Το βασικό είναι ότι έγινε η γνωριμία με το αντικείμενο σε πραγματική βάση και όχι μέσω ενός βιβλίου ή ενός βίντεο. Άλλο να το διαβάζεις κι άλλο να το κάνεις. 

Ακόμη πιο σημαντικό είναι ότι άνθρωποι με κοινές ανησυχίες και οπτικές συγκεντρωθήκαμε και ανταλλάξαμε απόψεις. Παρόλο που ο καθένας είχε τη δική του προσωπική ιστορία, όλοι πάνω κάτω μοιραζόμασταν τη διαπίστωση ότι ο συμβατικός τρόπος δόμησης και εν γένει κοινωνικής οργάνωσης είναι αδιέξοδος και ότι κάτι πρέπει να αλλάξουμε. Κάτι καταφέραμε στο Συκούριο. Κάναμε κι εμείς ένα μικρό βηματάκι προς την αλλαγή. 

Πλήρη φωτογραφική κάλυψη του εργαστηρίου θα βρείτε εδώ.

Ο φούρνος μας!

Επίσης, πιο αναλυτική εικόνα για τα εργαστήρια αυτού του τύπου μπορείτε να αποκτήσετε παρακολουθώντας το ντοκιμαντέρ του κιβωτός.gr με θέμα τη φυσική δόμηση. Δείτε το εδώ.

Περισσότερα για το cob δείτε στη Βιβλιοθήκη μας.

Μια άποψη για τη σημασία της Φυσικής Δόμησης δείτε εδώ